Posts

KATASTROFAT NATYRORE DHE PLANIFIKIMI TERRITORIAL

Cikli i eseve të Gent Kapratës mbi tërmetet dhe ndërtimin në Shqipëri përfaqëson një kritikë të gjithanshme dhe të thellë ndaj mënyrës se si shteti shqiptar dhe shoqëria kanë menaxhuar, injoruar ose keqpërdorur fatkeqësitë natyrore për qëllime afatshkurtra politike, duke mbajtur gjallë një kulturë etatiste dhe populiste që bën të mundur rikthimin e të njëjtave dështime strukturore. Duke filluar me analizën e përgjigjes pas një tërmeti në vitin 2014, Kaprata evidenton dështimin e qeverisjes për të ofruar siguri teknike për qytetarët, duke e kufizuar ndërhyrjen e saj në diskurse mediatike boshe dhe ndihma emocionale, pa ofruar asnjë strukturë kontrolli të qëndrueshëm të territorit dhe ndërtimit (Kaprata, 2014). Ai thekson se ndërtimet pa leje, që përbëjnë një pjesë të madhe të stokut ndërtimor, janë edhe më të rrezikshme për jetë njerëzore, sepse mungon çdo projekt konstruktiv mbi të cilin mund të mbështetet siguria inxhinierike. Në analizat mbi përmbytjet (Kaprata, 2017a; 2017b), ai...

QEVERISJA DHE URBANISTIKA

Ky cikël artikujsh, i publikuar në gazetën Liberale gjatë vitit 2019, përbën një kritikë të thelluar dhe koherente ndaj rolit të shtetit shqiptar në degradimin dhe deformimin e qyteteve gjatë periudhës post-komuniste. Në kundërshtim me diskursin mbizotërues sipas të cilit qytetet u shkatërruan nga mungesa e shtetit apo nga forcat e tregut, autori argumenton se ishin pikërisht ndërhyrjet selektive, arbitrare dhe klienteliste të një “shteti të madh” që e shndërruan territorin urban në një hapësirë të paqeverisshme, të paorganizuar dhe të padrejtë. Në artikullin kryesor, “Qytetet shqiptare i shkatërroi shteti i madh” (Kaprata, 2019a), shteti përkufizohet si aktori që, në vend që të garantojë të drejtat bazë dhe të rregullojë mekanizmat e tregut, ka uzurpuar të gjithë procesin e zhvillimit territorial: ka shpërfillur planifikimin, ka dhënë leje ndërtimi pa kritere, ka legalizuar informalitetin dhe ka shpërndarë pronësinë mbi baza klienteliste. Ndryshe nga modeli liberal i shtetit ligj...